اقدامات اولیه برای نجات غریق

غرق شدگی بعلت فرو رفتن کامل مجاری تنفسی در آب یا مایع دیگری صورت میگیرد. 

غرق شدگان معمولا به دو علت می میرند:  

1. خفگی ( کمبود اکسیژن )  

2. عوارض ناشی از وارد شدن آب در ریه ها   

کمبود اکسیژن خیلی زود به بیهوشی، توقف قلب و خرابی نسج مغز منجر میگردد.
مدتی که یک نفر میتواند در آب بماند تا خفه شود در افراد مختلف متفاوت است، مثلاً یک نفر غریق اگر در آب دست و پا بزند و هوایی را که در ریه ها دارد خارج کند پس از سه دقیقه خواهد مرد، در صورتیکه اگر هنگام غرق شدن سنکوپ کرده و بیهوش شده باشد بطوری که در حرکات تنفسی او وقفه حاصل شده باشد و ضربان قلب آهسته شود ممکن است مدتی طولانی در برابر مرگ مقاومت نماید.
 عمل قلب پس از قطع  تنفس ادامه دارد، بنابراین حتی پس از چند ساعت ادامه تنفس مصنوعی ممکن است شخص غرق شده نجات پیدا کند. در مواجهه با فرد غرق شده ابتدا وی را به کمک وسایلی از قبیل حلقه نجات، تکه الوار یا طناب بلند از آب خارج کنید. ( باید این نکته را در نظر داشته باشید که تنها زمانی فرد میتواند مستقیما اقدام به نجات مصدوم کند که اولا دوره آموزش نجات غریق را گذرانده باشد و ثانیا از نظر بدنی به اندازه کافی قوی باشد چرا که امکان غرق شدن یک ناجی فاقد صلاحیت بسیار زیاد است. )
بلافاصله پس از خروج مصدوم بیهوش از آب ابتدا دهان وی را از گل و لای و شن پاک کنید.
نباید وقت را برای خارج کردن آب از ریه ها و معده هدر داد زیرا علت خفگی در آب در اکثر موارد ورود آب به ریه نیست و اسپاسم و گرفتگن عضلات حنجره و طنابهای صوتی باعث جلوگیری از ورود آب به ریه میشود. به وضعیت تنفسی و ضربان قلب دقت کنید، چنانچه تنفس خود به خود از کار افتاده باشد فورا تنفس مصنوعی را شروع کنید و چنانچه ضربان قلب از حرکت ایستاده باشد به سرعت ماساژ قلب را بطور صحیح و اصولی انجام دهید. مجددا تاکید میشود نباید وقت را برای خارج کردن آب از ریه ها هدر داد، چرا که با ادامه دادن تنفس مصنوعی قوی و مناسب، تمام آب از ریه ها جذب بدن میشود . در اواخر تنفس مصنوعی قدری مشکل است ولی با جذب آب به بدن تنفس راحت تر میشود.

عوامل زمینه سازغرق شدن:

* بیماری صرع
*عقب ماندگی ذهنی
* نداشتن آشنایی کافی با قواعد شنا و استفاده از قایق های روباز و تندرو
*شنا در خارج از محدوده طرح سالم سازی 

اولین اولویت شما آن است که با کمترین خطر غریق را به سطحی خشک منتقل کنید. بی خطر ترین راه برای نجات یک غریق این است که خود روی خشکی بمانید با دست خود یک تکه چوب ، شاخه یا طناب او را از آب بیرون بکشید. اگر یک منجی غریق کارآزموده هستید و یا غریق بیهوش است ممکن است مجبور باشید به آب بزنید یا بسمت غریق شنا کنید و وی را بسمت خشکی بکشید. به آب زدن بی خطرتر از شنا کردن است. وقتی غریق را از آب خارج کردید، در صورت امکان وی را در برابر وزش باد محافظت کنید تا بدن او بیش از پیش دچار لرز نشود. سپس اقدامات درمانی مربوط به غرق شدگی را اجرا کنید و عوارض مربوط به سرمای شدید را مداوا کنید.  

برای نجات مغروق باید بدون اتلاف وقت اقدامات زیر را انجام داد:  

 
1. برای دسترسی به غریق در صورت امکان از ورود به آب برای نجات غریق خودداری کنید، در عوض یک شیء دراز مثل قطعه چوب را نگهدارید تا غریق بتواند آنرا بگیرد، سپس وی را بسوی خشکی بکشید. 

2. اگر غریق بیهوش است وی را کاملا از آب بیرون آورید و طوری جابجا کنید که سرش پایینتر از قفسه سینه اش قرار گیرد تا در صورتی که استفراغ کرد، از راه های تنفسی محافظ کرده باشید.
3. ابتدا سر او را پایین برده به یک طرف برمیگردانیم و یک دستش را زیر سرش میگذاریم و اگر جای سراشیبی است، او را در قسمت پایینتر میگذاریم.
4. دو دست خود را حلقه وار زیر شکمش برده او را از روی زمین بلند میکنیم و فشار میدهیم تا آب از ریتین به خارج بریزد. یا او را طوری روی زانوان خود قرار میدهیم که به ششهای او فشار آمده و آب آنها خالی شود...چنانچه مغروق کودک باشد مچ پاهای او را گرفته و او را وارونه نگه میداریم.
5. دهان مغروق را کاملا پاک کرده اگر لجن یا خزه یا علفی در حلق اوست خارج میکنیم، دندان مصنوعی او را بیرون آورده و دهانش را کاملا پاک میکنیم.
6. نبض را در ناحیه گردن میگیریم تا مطمئن شویم جریان خون برقرار است یا خیر و درصورت عدم لمس نبض ماساژ قلب را با تنفس مصنوعی توأم می سازیم.
7. تنفس مصنوعی را شروع میکنیم و در هر دقیقه در حدود 15 بار تنفس میدهیم تا تعداد آن برابر تنفس طبیعی باشد. تا یک ربع پس از پیدایش تنفس طبیعی نباید تنفس مصنوعی را قطع کرد.
8. گر کمک کننده دیگری در اختیار دارید، لباسهای خیس مغروق را بیرون آورده و لباس خشک به او بپوشانید.
9. بدن بیمار را گرم نگهدارید تا جلوگیری از شوک ( که در نتیجه ترس و وحشت بیمار ایجاد شده است) بشود.
10. موقعی که بیمار به هوش آمد نوشیدنی گرم و شیرین به او بدهید و به او اجازه نشستن ندهید.
11. اگر طی عملیات احیا مصدوم استفراغ کند فورا او را به پهلو برگردانید تا مواد خارج شده وارد ریه ها نشود.  

12. گاه ممکن است طی تنفس مصنوعی مقداری هوا وارد معده شود که خطر استفراغ دارد. در چنین مواردی فرد مصدوم را به شکم خوابانیده و دستهای خود را بصورت ضربدر بدور شکم حلقه نمایید و مختصری بالا بکشید تا هوا و آب از معده خارج شود. ( باید توجه داشت که این عمل تنها در مواردی که اشکال تنفسی وجود دارد انجام میشود.)

تذکر:   

در فردی که به داخل آبهای کم عمق شیرجه رفته و با سر به زمین برخورد کرده است قطر شکستگی مهره و قطع نخاع گردنی و فلج اندامها وجود دارد. در مواجهه با چنین مواردی هنگام جابجایی و عمل احیا بسیار احتیاط نمایید و سعی کنید کوچکترین حرکتی به سر و گردن مصدوم وارد نشود.
در خاتمه باید متذکر شد تمام افراد غرق شده پس از احیا و اقدامات اولیه ، حتی اگر کاملا هوشیار باشند، باید به سرعت به بیمارستان منتقل شوند چرا که آب جذب شده میتواند عوارض خطرناک و کشنده برای فرد داشته باشد.

خطرات آب سرد:
آبهای آزاد حتی در تابستان هم سرد هستند. درجه حرارت دریا از 5 – 15 درجه سانتیگراد متغیر است، آبهای داخلی حتی میتوانند سردتر باشند. آب سرد خطرهای پیش روی غریق یا منجی غریق را افزایش میدهد چون میتواند منجر به موارد زیر شود:

* نفس نفس زدن غیر قابل کنترل در زمانیکه شخص وارد آب میشود و به دنبال آن، خطر استنشاق آب .
* افزایش ناگهانی فشار خون که میتواند زمینه ساز حمله قلبی باشد .
* ناتوانی در شنا کردن بطور ناگهانی .
* کاهش درجه حرارت در صورتیکه شخص مدت زیادی در آب بماند یا با وزش باد مواجه شود .